veridiction:s

[Christian de Ster – Nima; C2N1]

Beste Nima,

Gedachten zijn vluchtig. Ze laten zich moeilijk vangen. Met genoegen verteer ik jouw woorden. De analogie van koken en schrijven kietelt mijn belevingswereld. Jouw lofrede van het schrift brengt zelfs een glimlach op mijn gezicht. Het is mooi dat je de kakofonie weet te verpoppen. Ik denk ook dat er sprake is van een bepaalde overzichtelijkheid tussen vormen die elkaar zonder de overvloed nooit gevonden zouden hebben. Ergens vind ik die neiging om te catalogiseren prachtig en tegelijkertijd ook weerzinwekkend in haar besluiteloosheid. Gelukkig zal ook hier uiteindelijk de tand des tijds onverbiddelijk blijken te zijn. De ultieme gewaarwording dat alles wat digitaal is ook fysiek is. Onvermijdelijke vergankelijkheid.

Voor mij is schrijven geen warme zoektocht. De woorden komen niet zomaar. Tegensputterend. Ondertussen verheldert schrijven wel door haar belofte scherp te stellen. Je vraagt me naar mijn oriëntatietechnieken. De aanname van zoeken is de wil te vinden. Die wil staat bij mij op een waakvlammetje. Vandaar misschien ook mijn gevoel van verlorenheid. Ik waan mijn weg door te reduceren. Door te conceptualiseren en te abstraheren. Zelf te catalogiseren. Dat was mijn manier om door scripties heen te werken. Er zijn maar zo weinig wezenlijk verschillende vormen. Het is veel van hetzelfde. Maar dan ook heel veel. Noem me gerust cynisch. Maar ik heb niet het idee om goud te delven in een overgespecialiseerde catalogus. Mijn stille overtuiging is dat wat echt waarde heeft niet te vinden is in de “cloud”. De kunst is om te zien wat niemand ziet. Om voorbij de vingers te kijken.

Vervreemding. Vervreemding. Ambivalentie. Dat is waar ik sta. Weet je wat het mooie is van het gesproken woord? Het is zo universeel en komt in zoveel grotere hoeveelheden dan schrift en toch vervliegt het bijna geheel waardoor het nooit een overvloed zal blijven. Dat is geen lofrede voor de oratie. Nee. Het is een romantisch verlangen om voorbij de aannames van onze tijd te komen. Te zien voorbij wat de tekst ons zegt. Te kijken voorbij wat ons gezegd wordt te zien. Te zwijgen. Eindelijk eens te zwijgen. De wereld te voelen.

Zondagsgroet,

Christian de Ster

PS: Je mag doen met de woorden wat je wilt. Ze zijn niet van mij. Niet van ons. Dus gooi het maar open. Ook nog een vraag voor jou. Hoe “zie” jij de wereld?

[Christian de Ster – Nima; C1N1]

Beste vriend,

Dank je voor je schrijven, voor het werpen van je licht op je gedachten.

Iedereen eet, bijna iedereen kookt, veel mensen koken voor anderen, sommige doen het voor hun werk; nog een kleine groep kookt nieuws- of bewonderenswaardig. Maar bijna iedereen kookt. Zo is het ook met schrijven. Er moet gelezen en geschreven worden. In honderden jaren biedt nog geen andere technologie goede concurrentie aan schrijven en lezen, schrijven als een manier om voorbij jezelf en tot anderen (of je diepere zelf; I is an other) te reiken. Terwijl er vele verschillende manieren van schrijven zijn, een boodschappenlijst, een stuk in een dagboek, een ingevulde formulier, een brief aan een vriend, een essay of rapport, tot een boek met een oplage van tienduizenden, schrijft men en hij houdt niet op.

Voor mij is brieven uitwisselen een veilige, onderzoekende en persoonlijke manier van schrijven. Het warmt mijn handen op. Dus dank je wel voor je brief en het aanzetten van die knop. Laten we schrijven, en beginnen met brieven. Zo zijn er ook geen zorgen over slechte teksten, verdwaalde teksten, en soms ook verdwaalde slechte teksten die rondslingeren.

Hoewel het kan klinken of ik het met ‘slechte teksten’ hetzelfde bedoel als jouw aanklacht tegen overvloed en overwinning van kwantiteit, … wel, dat is niet zo. Zolang er goede teksten zijn, zijn er ook slechte teksten. Ik denk dat als wij in de oude Athene (c.q. The Garden of Eden voor de Europese denker) woonden, dat wij toen ook overweldigd zouden raken door de hoeveelheid aan teksten, scholen en theaterstukken. We zouden dan ook een oriëntatievraagstuk hebben. Altijd en terugkerend. “Hoe kun je in die overvloed nog iets vinden?” is altijd een vraag. Hoewel je die retorisch hebt gesteld, vind ik het een centrale vraag.

Je hebt gelijk, kwantiteit bijt in kwaliteit, of het feit dat het om kwantiteit gaat kan weerzinwekkend zijn. Maar door de verspreiding en opschaling van standaardvormen in tekst, muziek en beeld, kunnen we juist al die vormen bij elkaar pakken, met elkaar rijmen en ordenen. Misschien hadden we nog nooit zo’n overzichtelijke leefwereld! Het is geen kakofonie, maar pop! (We hebben meer kakofonie nodig!)

Via de vormen, maar ook via andere technieken van ordenen, kunnen wij ons oriënteren in dit drukke bestaan (met speciale uitzondering voor ‘the command over resources’ ofwel private-property capitalism die buiten het bereik van ons weten wordt gehouden en oriëntatie onmogelijk maakt; vandaar ook de vele speculaties en zure discussies). Nog nooit hebben wij zulke goed bewaarde en gecatalogiseerde collecties boeken, muziek en kunstwerken gehad met volledige ontsluiting! Zelfs werken van mindere kwaliteit worden geindexeerd en kunnen een publiek vinden. Inderdaad, door een onderschatting van de saaie ordeningstechnieken, vergeten mensen vaker de slechte kwaliteit in de slechte lade te stoppen.

Ordenen geeft overzicht, helpt onze oriëntatie, maar is nog geen verdieping. De bibliothecaris in ons leest niet alles wat hij verzamelt. Hij moet best wel een Buddhist, monnik, of stoicijn zijn. Hij houdt hier even op. Nu komt de student, onderzoeker, of aspirant aan de beurt. Trek een van die archiefkasten open en duik erin. Je zult bijvoorbeeld zien dat ondanks het megalomane aantal wetenschappelijke publicaties, er een goed te volgen debat plaatsvindt over de definitie van de anthropoceen onder geologen en aanverwante experts en organisaties.

Waar ik naar benieuwd ben is, welke oriëntatietechnieken gebruik jij? Welke manieren heb jij geleerd om in de kakofonie van de realiteit je weg te vinden? Het kan blijken dat je je bibliothecaris.exe aan het updaten bent, een nieuwe manier aan het vinden bent, daarom even last hebt van kakofonie. Op die knop van jou wil ik even drukken. Watvoor bibliothecaris schuilt in jou?

Ondanks het weer, zomerse groet,
N.

Ps. Spannend om een brievenwisseling online te gooien (aantal lezers zal bescheiden zijn). Wat vind je ervan als ik een aparte blogpagina op mijn website maak voor brievenwisselingen, genaamd Letters?

[Christian de Ster – Nima; C1N0]

Beste Nima,

Kijk om je heen. Overvloed alom. Meer wetenschappelijke artikelen dan je kunt lezen. Meer liederen dan je kunt luisteren. Meer kunst dan je kunt bekijken. Alles is veel. Ook voor wie veel verwacht. Een kakofonie van stemmen. Hoe kun je in die overvloed nog iets vinden? Hoe kun je ooit het gevoel hebben genoeg te hebben? Kwantiteit devalueert uiteindelijk. Je hebt zoveel dat niets meer van waarde lijkt te zijn. Of is het juist zo dat die veelheid inspireert? Dat de veelheid de lat verlegt mee te doen met de waan steeds meer te produceren?

Deze woorden hebben lang in mij besloten gelegen. Ik heb jaren niet geschreven. Waarom nu weer wel? De ironie is dat woorden niet alleen zijn om te lezen. Het schrijven ervan is belangrijk om jezelf te uiten. Zonder schrijven ben je enkel nog een consument van een incompetente wereld. Nu ben ik tenminste nog een mede-producent van incompetentie. Een kleine zege. Gek genoeg.

Hoogachtend,

Christian de Ster